504 245 477 | kabis@kabinysanitarne.pl

Projekt Łazienki meskiej i damskiej Toalety publicznej Kabiny WC Umywalki i pisuary

Piotr i Rafał Loska & Beloniak

9 rzeczy które każdy architekt powinien wiedzieć o projektowaniu toalet publicznych

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne towarzyszą nam przez całe życie i pomimo to wielu z nas sądzi, że są one wszędzie takie same. W rzeczywistości różnią się między sobą wieloma parametrami: począwszy od lokalizacji w określonym obiekcie, poprzez gabaryty pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, a na wymaganiach instalacyjnych kończąc.

Często zapominamy, że prawo budowlane to zestaw wielu aktów prawnych, dlatego postaramy się w strawny sposób przedstawić wymagania dotyczące tematu projektowania toalet publicznych ale także łazienek i pomieszczeń sanitarnych. Zdarza się, że projektanci nie stosują pewnych rozwiązań i nie wynika to z ich złej woli, lecz raczej mnogości przepisów, które muszą wziąć pod uwagę projektując konkretny obiekt. Postaramy się przybliżyć tematykę pomieszczeń higieniczno-sanitarnych w taki sposób, żeby została w głowach na dłużej.

1.W jakiej odległości od stanowiska pracy powinny znajdować się toalety?

W jakiej odległości od stanowiska pracy powinny znajdować się toalety

 

[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 4 § 26.1
Wejścia do ustępów powinny prowadzić bezpośrednio z pomieszczeń korytarzy lub dróg służących komunikacji ogólnej.
[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 4 § 25.1
Ustępy powinny być zlokalizowane w odległości nie większej niż 75 m od stanowiska pracy. Odległość ta nie może być większa jedynie dla pracowników pracujących na stałe na otwartej przestrzeni, lecz nie powinna przekraczać 125 m od najdalszego stanowiska pracy.
[2] WarTech § 85.1
Ustępy ogólnodostępne w budynkach zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i zakładów pracy powinny mieć wejścia z dróg komunikacji ogólne.
[2] WarTech § 84.3
W budynkach, o których mowa w ust. 1, odległość od stanowiska pracy lub miejsca przebywania ludzi do najbliższego ustępu nie może być większa niż 75 m, o od stanowiska pracy chronionej - niż 50 m.

 

2.Czy WC może być umieszczone na innym piętrze niż miejsce pracy?

W praktyce projektowej projektanci mogą spotkać się z różnymi przypadkami usytuowania toalet. Dotyczy to budynków istniejących jak i nowych. Często okazuje się że na powierzchnia przeznaczona na toalety jest bardzo ograniczona, okazuje się ze pomocną dłoń wyciąga do nas ustawodawca.

czy WC toaleta lazienka moze byc na innym pietrze niz miejsce pracy

 

[2] WarTech § 84.1
W budynku użyteczności publicznej i zakładu pracy należy urządzić ustępy ogólnodostępne. Jeżeli liczba osób w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi na danej kondygnacji jest mniejsza od 10, dopuszcza się umieszczenie ustępu na najbliższej, wyższej lub niższej kondygnacji. 
[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 4 § 25.2
W budynkach ustępy powinny być urządzone na każdej kondygnacji. Jeżeli na kondygnacji pracuje mniej niż dziesięć osób , ustępy mogą znajdować się nie dalej niż na sąsiedniej kondygnacji.

3.Jak powinny być zaprojektowane i oznaczone drzwi prowadzące do toalet i ustępów WC?

Jak powinny być zaprojektowane drzwi do toalet publicznych

[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 4 § 26.3
Drzwi prowadzące do pomieszczenia izolującego ustępy oraz drzwi łączące je z dalszą częścią ustępu powinny zamykać się samoczynnie. 
[2] WarTech § 85.2
W ustępach ogólnodostępnych należy stosować:
(...)
2) drzwi szerokości co najmnije 0,9 m,
3) drzwi do kabin ustępowych otwierane na zewnątrz, o szerokości co najmniej 0,8 m, a do kabin przystosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych, co najmniej 0,9 m.

4.Ile umywalek, pisuarów i muszli klozetowych powinno być w toalecie?

Ilość umywalek, pisuarów i muszli klozetowych jest zależna od przewidywanej ilości osób korzystających z omawianych pomieszczeń w ciągu jednej zmiany. Dlatego ważnym jest ustalenie z Inwestorem na etapie wywiadu jaką liczbę pracowników przewiduje zatrudnić, czy będzie to praca na zmiany oraz jaka będzie struktura zatrudnienia (ilość kobiet i ilość mężczyzn).

 

Ilość umywalek, pisuarów i muszli klozetowych w toalecie

[2] WarTech § 46
Budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, oświaty, nauki, zakładu żywienia, produkcji i handlu żywnością, a także inne budynki, jeżeli są wyposażone w wanny, natryski lub umywalki, powinny mieć indywidualną lub centralną instalację ciepłej wody. Warunek doprowadzenia ciepłej wody do umywalek nie dotyczy budynków w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej.
[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 4 § 26.2
Ustęp powinien mieć wejściowe pomieszczenie izolujące wyposażone w umywalki z dopływem ciepłej i zimnej wody w ilości co najmniej jedna umywalka na trzy miski ustępowe lub pisuary, lecz nie mniej niż jedna umywalka.

 

Projektowanie toalety publicznej ile umywalek na ilość osób

[2] WarTech § 84. 2
W budynkach, o których mowa w ust. 1 (użyteczności publicznej i zakładu pracy - przyp. afb), w ustępach ogólnodostępnych powinna przypadać co najmniej jedna umywalka na 20 osób, co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 30 mężczyzn oraz jedna miska ustępowa na 20 kobiet, jeżeli przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy nie stanowią inaczej. W przypadku gdy w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi liczba osób jest mniejsza niż 10, dopuszcza się umieszczenie wspólnego ustępu dla kobiet i mężczyzn.

5.Ile muszli klozetowych i pisuarów w toalecie męskiej i damskiej?

ile pisuarów i muszli klozetowych dla mezczyzn i kobiet

[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 4 § 28. 1
Na każdych trzydziestu mężczyzn zatrudnionych na jednej zmianie powinna przypadać co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar, lecz nie mniej niż jedna miska i jeden pisuar przy mniejszej liczbie zatrudnionych
[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 4 § 28. 2
Na każde dwadzieścia kobiet zatrudnionych na jednej zmianie powinna przypadać jedna miska ustępowa, lecz nie mniej niż jedna miska przy mniejszej liczbie zatrudnionych.

Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [2] potwierdzają zapisy zawarte w w przepisach BHP [3].

[2] WarTech § 84. 2
W budynkach, o których mowa w ust. 1 (użyteczności publicznej i zakładu pracy), w ustępach ogólnodostępnych powinna przypadać co najmniej jedna umywalka na 20 osób, co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 30 mężczyzn oraz jedna miska ustępowa na 20 kobiet, jeżeli przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy nie stanowią inaczej (BHP Załącznik 3 Rozdział 3 § 19.1). W przypadku gdy w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi liczba osób jest mniejsza niż 10, dopuszcza się umieszczenie wspólnego ustępu dla kobiet i mężczyzn.

6.Jaka powinna być wysokość pomieszczeń w toaletach publicznych?

Wysokość pomieszczeń ma ogromne znaczenie w przypadku wszelkich zmian sposobu użytkowania pomieszczeń w już istniejących obiektach. Należy się spodziewać, że w najbliższych latach będą to zagadnienia coraz częściej spotykane.

 

Minimalna wysokość pomieszczeń w toaletach publicznych

[3] BHP Załącznik 3 Rozdział 1 § 1.4
Wysokość pomieszczeń higieniczno-sanitarnych nie powinna być w świetle mniejsza niż 2,5 m. Dopuszcza się zmniejszenie wysokości pomieszczeń higieniczno-sanitarnych do 2,2 mw świetle -  w przypadku usytuowania ich w suterenie, piwnicy lub na poddaszu

[2] WarTech § 77. 2
Pomieszczenie higieniczno-sanitarne powinno mieć wysokość w świetle co najmniej 2,5 m, z wyjątkiem łaźni ogólnodostępnej, której wysokość powinna wynosić co najmniej 3 m.

[2] WarTech § 77. 3
Dopuszcza się zmniejszenie wysokości pomieszczenia higieniczno-sanitarnego w budynku mieszkalnym oraz w hotelu, motelu i pensjonacie do 2,2 m w świetle, w przypadku gdy jest ono wyposażone w wentylację mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną.Jeśli dysponujemy wiedzą ile przyborów będzie potrzebne do obsłużenia jednej zmiany możemy przystąpić do ich rozmieszczenia w przestrzeni zarezerwowanej dla toalet. Poniżej pokazane przykłady przygotowano dla tej samej ilości osób, ale dla różnych kształtów pomieszczeń. Poruszany przykład przedstawia sytuację toalet w zakładzie pracy, gdzie umywalnie są wydzielone.

7.Z czego powinny być wykonane powierzchnie ścian i podłóg w toaletach?

Wykończone powierzchnie ścian i podłóg w toaletach jak i innych pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych powinny spełniać kilka poniższych wymagań zawartych w Warunkach Technicznych [2] i przepisach BHP [3].

Z czego powinny być wykonane powierzchnie ścian i podłóg w toaletach publicznych


[2] WarTech § 78. 1

Ściany pomieszczenia higieniczno-sanitarnego powinny mieć do wysokości co najmniej 2 m powierzchnie zmywalne i odporne na działanie wilgoci.
[3] BHP § 27.2
Ustępy powinny być wyposażone w instalacje i urządzenia do utrzymania wymagań higieniczno-sanitarnych. (zawór czerpalny z wężem i wpust podłogowy z syfonem)
[2] WarTech § 85. 2. 6
W ustępach ogólnodostępnych należy stosować: (…) wpusty kanalizacyjne podłogowe z syfonem oraz armaturę czerpalną ze złączką do węża w pomieszczeniach z pisuarem lub mających więcej niż 4 ustępowe kabiny giszetowe.
[2] WarTech § 78. 2
Posadzka pralni, łazienki, umywalni, kabiny natryskowej i ustępu powinna być zmywalna, nienasiąkliwa i nieśliska.

 

8.Jakie wymagania powinna spełniać wentylacja w łazienkach i toaletach?

Last but not least, czyli wentylacja. Wiadomo, że niektóre toalety potrafią dać się we znaki naszym nosom i dobrze, że nie mamy takiego węchu jak psy. Czasami część z problemów z zapachem może po prostu wynikać z niewydolnej instalacji wentylacji. Wymagania w tej mierze ragulują oba rozporządzenia: [2] i [3].

Wentylacja w łazienkach i toaletach publicznych


[3] BHP § 27.3

W pomieszczeniach ustępów należy zapewnić wymianę powietrza w ilości nie mniejszej niż 50 m³ na godzinę na miskę ustępową i 25 m³ na 1 pisuar.

[2] WarTech § 77. 1
Pomieszczenie higieniczno-sanitarne powinno mieć wentylację spełniającą wymagania przepisów rozporządzenia oraz przepisów odrębnych

 

9.Ile kabin sanitarnych WC w toalecie?

Uzbrojeni w wiedzę możemy stawić czoło wymaganiom. Jeśli znamy ilość osób, wtedy możemy określić przyborów jaka będzie potrzebna do obsłużenia jednej zmiany i możemy przystąpić do ich rozmieszczenia w przestrzeni zarezerwowanej dla toalet. Poniżej pokazane przykłady przygotowano dla tej samej ilości osób, ale dla różnych kształtów pomieszczeń. Poruszany przykład przedstawia sytuację toalet w zakładzie, gdzie umywalnie są wydzielone.

Przykład obliczeniowy dla 125 kobiet i 125 mężczyzn.

Przykłady uwzględniają założenia:

  • Toalety obsługują pracowników produkcji w zakładzie produkcyjnym bez uwzględnienia pracowników biurowych. Pracownikom biurowym przyporządkowano odrębny węzeł sanitarny.
  • Umywalnie są wydzielonymi i autonomicznymi pomieszczeniami towarzyszącymi pomieszczeniom szatni.

Przyjęte ilości przyborów i podstawa prawna:

Dla 125 mężczyzn:

  1. 5 Misek ustępowych (BHP § 28.1)
  2. 5 Pisuarów  (BHP § 28.1)
  3. 2 Umywalek (BHP § 26.2)

Dla 125 kobiet:

  1. 7 Misek ustępowych  (BHP § 28.2)
  2. 3 Umywalki  (BHP § 26.2)

Wariant 1 w kształcie zbliżonym do litery T.

Projekt gotowej toalety wc dla 125 osob w kształcie litery T - meżczyzn i kobiet: kabiny sanitarne wc, ustępy, umywalki, pisuary.

Wariant 1 w kształcie zbliżonym do wydłużonego prostokąta.

Wariant 2 Projektu toalety publicznej wc dla 125 osob - meżczyzn i kobiet: kabiny sanitarne wc, ustępy, umywalki, pisuary.

Poruszyliśmy tylko te zapisy w prawie, które naszym zdaniem są kluczowe w projektowaniu tych pomieszczeń, które wystąpią zawsze, niezależnie od profilu prowadzonej działalności Inwestora. Podstawy prawne znajdziecie tutaj [2] i tutaj[3].

 

[1] Słownik języka polskiego po redakcją prof. dr. Mieczysława Szymczaka, Tom III, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1979*

[2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. 75, poz. 690)

[3] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz.U. nr 129 poz. 844)

 

Linki do aktów prawnych i ich cytaty odnoszą się do bieżących brzmień tych aktów w momencie pisania wpisu.Dlatego sprawdź bo kto wie co jeszcze się zmieni na przestrzeni lat.

3 thoughts on “9 rzeczy które każdy architekt powinien wiedzieć o projektowaniu toalet publicznych

  1. bell pisze:
    Mam jedno pytanie. Dlaczego w przedstawionym przykładzie jest tak mało umywalek? Wcześniej była mowa o 1 umywalce na 20 osób (WT).
    1. Cezary Lech pisze:
      Tak masz racje, jest na projekcie pewna niekonsekwencja, dziękujemy za czujność :)
  2. Mariusz pisze:
    Funkcjonalnie błędne rozwiazanie toalety męskiej w części z kabinami i pisuaralmi. Pisuary powinny byc w 1 strefie za drzwiami z umywalni a dopiero później kabiny ustepowe

Skomentuj ucoqumiwama Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Pierwszy raz zamawiasz
kabiny sanitarne,
szafki basenowe?

Szukasz gotowych rzutów pomieszczeń?
Potrzebujesz pomocy w przygotowaniu
zapytania ofertowego?

pdf

ul. Okrężna 28
62-006 Gruszczyn

dz. handlowy 061 897 49 53
dz. produkcyjny 061 897 49 52
fax. 061 817 33 05
kabis@kabinysanitarne.pl

Wyślij zapytanie

Błędnie wypełniony formularz. Proszę poprawić zaznaczone pola.
Dziękujemy, formularz został wysłany.